بیمارستان امام خمینی (ره) شهریار

بسْم اللّه الرّحْمن الرّحیم

تاریخچه مختصرغدیر خم

یکی از نکات مهمی که در جریان عید سعید غدیر خم وجود دارد معرفی شخصیت حضرت علی (ع) و موضوع ولایت ایشان به منظور تکمیل دین است.

حجةالوداع یا حجة البلاغ یا حجة الکمال یا حجة التمام، تنها حج حضرت محمد (ص) پس از هجرت بوده است که به همراه بسیاری از مسلمانان از شهر مدینه شروع شد و پیامبر (ص) در جریان آن، به بیان موضوعات مهمی چون احکام و آموزش‌های دینی و به ویژه ولایت حضرت علی (ع) و ولایت اهل بیت خود پرداختند و یکی از نکات مهم این سفر، معرفی شخصیت حضرت علی (ع) به عنوان ولیّ بود و خطبه روز عرفه، خطبه عید قربان و خطبه غدیر از سخنرانی‌های معروف پیامبر (ص) در این سفر است.

واقعه غدیر خم، یکی از مهم‌ترین وقایع تاریخ اسلام به شمار می‌آید که پیامبر اسلام (ص) هنگام بازگشت از حجة الوداع در ۱۸ ذی‌الحجه سال دهم قمری در غدیر خم، حضرت علی (ع) را جانشین خود معرفی کردند و حاضران هم، که در میان آن‌ها بزرگان صحابه حضور داشتند با امیرمومنان (ع) بیعت کردند.

متن و ترجمه آیه ۶۷ سوره مائده

یا أیّها الرّسول بلّغْ ما أنزل إلیْک من رّبّک وإن لّمْ تفْعلْ فما بلّغْت رسالته ۚ واللّه یعْصمک من النّاس إنّ اللّه لا یهْدی الْقوْم الْکافرین

ای پیامبر، آنچه را از جانب پروردگارت به تو نازل شده، ابلاغ کن؛ و اگر نکنی رسالتش را به انجام نرسانده‌ای. و خدا تو را از [گزند] مردم نگاه می‌دارد. بی گمان، خدا گروه کافران را هدایت نمی‌کند.

خطبه غدیر

حضرت محمد (ص) پس از اقامه نماز ظهر خطبه غدیر را بر امت مسلمان خواندند. «حمد و ستایش مخصوص خداوند است و از او یاری می‌خواهیم و به او ایمان داریم و از شر نفس‌هایمان و زشتی‌های کردارمان، به او پناه می‌بریم… خداوند لطیف و خبیر مرا خبر داد که من به زودی (به سوی او) فرا خوانده می‌شوم و (دعوت او را) اجابت خواهم نمود… من پیش از شما در کنار حوض (حوض کوثر) حاضر می‌گردم و شما در کنار آن بر من وارد می‌گردید، پس بنگرید که پس از من چگونه درباره ثقلین رفتار می‌کنید؛ ثقل اکبر کتاب خداست... و ثقل دیگر، عترت من است...»

سپس رسول خدا (ص)، دست علی (ع) را بلند نمود تا مردم او را ببینند و فرمود: «ای مردم، آیا من از خود شما، به ولایت [سرپرستی] شما سزاوارتر نیستم؟ مردم پاسخ دادند: آری، ای رسول خدا. حضرت فرمود: خداوند ولی من است و من ولی مؤمنین‌ام و من به خود شما، به ولایت [سرپرستی] شما سزاوار ترم. پس هر کس که من مولای اویم، علی مولای اوست.» رسول خدا (ص) سه بار این جمله را تکرار کرد و فرمود: «خداوندا، دوست بدار و سرپرستی کن هر کسی را که علی را دوست دارد و او را مولای خود بداند و دشمن بدار هر کسی را که او را دشمن می‌دارد و یاری نما هر کسی را که او را یاری مینماید و به حال خود رها کن هر کس را که او را وا می‌گذارد.» سپس خطاب به مردم فرمود: «حاضران این پیام را به غایبان برسانند.»

فلسفه و ابعاد مختلف این عید را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

    انتخاب و انتصاب الهی: عید غدیر خم نشان‌دهنده این است که رهبری امت اسلامی پس از پیامبر (ص) بر اساس دستور الهی بوده و امام علی (ع) به عنوان فردی برگزیده و منصوب از جانب خدا معرفی شده است.

    ولایت و امامت: تأکید بر مفهوم ولایت و امامت که از اصول اساسی مذهب شیعه است. غدیر خم، ولایت و رهبری امام علی (ع) و به تبع آن ائمه اطهار (ع) را به عنوان رهبران دینی و سیاسی جامعه اسلامی تثبیت می‌کند.

    وحدت و همبستگی امت اسلامی: پیامبر (ص) در این خطبه بر اهمیت وحدت و همبستگی مسلمانان تحت رهبری امام علی (ع) تأکید کرد. این مسئله همچنان در بین شیعیان به عنوان یک اصل اساسی مطرح است.

اعمال عید غدیر

حدیث عید غدیرخم

امام صادق (ع) می‌فرماید: «روز غدیرخم عید بزرگ خداست. خدا پیامبری مبعوث نکرده، مگر اینکه این روز را عید گرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان، روز عهد و پیمان در زمین، روز پیمان محکم و حضور همگانی است.»

امام رضا (ع) فرمود: «روز غدیر در میان اهل آسمان مشهورتر است تا میان اهل زمین… اگر مردم ارزش این روز را می‌دانستند، بی‌تردید فرشتگان در هر روز ده بار با آنان مصافحه می‌کردند.»

غدیر، یک تاریخ است؛ تاریخى که ابتدایش مدینه است، میانش کربلا و انتهایش ظهور، عید غدیر مبارک.